Rattenplan voor plaagdier beheersing gemeente Oss
Sinds enkele jaren is het aantal meldingen van ratten in de gemeente Oss flink toegenomen. De gevolgen zijn groot en een gevaar voor de volksgezondheid. Een goed beeld over de maatregelen om de rattenpopulatie in de gemeente te beheersen is nodig. Wij maakten voor de gemeente een actieplan en gebruiken hiervoor de ‘Integrated pest management Nederland’ principes. Gericht op het voorkomen in plaats van bestrijden én op samenwerking tussen de verschillende gemeentelijke afdelingen, partners en bewoners.
Overzicht van onze werkzaamheden
Preventieve maatregelen, bestrijding en monitoring | Analyse partijen en verantwoordelijkheden | Benchmark andere gemeenten | Actieplan | Communicatieplan bewoners | Begroting kosten
Structurele plaagdier beheersing is steeds vaker nodig in Nederland. Een oorzaak voor de toename van ratten is dat tegenwoordig wettelijk is vastgelegd dat het gebruik van gif ter bestrijding in de openbare ruimte zoveel mogelijk beperkt moet worden. Daartegenover staat dat gemeenten verplicht zijn om de volksgezondheid van haar burgers te beschermen. Beide verplichtingen moeten worden ingevuld en daarom zijn er intern en extern goede afspraken nodig.
Preventie, monitoren en bestrijden
Ratten komen, blijven en vermeerderen zich als er voldoende voedsel en water is, ze een schuilgelegenheid hebben en het veilig voor ze is. Deze kenmerken dienen daarom zo min mogelijk aanwezig te zijn in buurten waar mensen wonen. Wij stellen preventief voorkomen van overlast voorop. Dit omvat bijvoorbeeld het wegnemen van voedsel en water en het beperken van schuilplekken. Preventie wordt gevolgd door melden en monitoren. Meldingen van ratten door bewoners zijn zeer belangrijk. De quote ‘meten is weten’ past hier goed bij. Dit is de manier waarop de gemeente informatie ontvangt over de omvang van het probleem. Deze informatie kan worden omgezet in acties zoals preventieve maatregelen, extra onderzoek of wanneer noodzakelijk bestrijding. Al deze zaken zijn door ons uitgewerkt in het rattenplan voor de gemeente Oss.
Integrated pest management Nederland
De actiepunten uit het rattenplan zijn uiteraard niet alleen voor de gemeente Oss. Er zijn namelijk veel betrokken partijen, zoals maatschappelijke partners en bedrijven, waar de gemeente contracten mee heeft. De gemeente is wel eindverantwoordelijk voor de plaagdier beheersing.
Alleen door samen te werken kan rattenoverlast beheersbaar blijven. Door acties en verantwoordelijkheden op een goede manier te delen en af te stemmen met de betrokken partijen en de mensen in de stad ontstaat er duidelijkheid. Dit voor de partijen zelf maar ook naar elkaar. Wij hebben deze partijen geïnventariseerd en gesorteerd op hun rol en de inbreng in de plaagdier beheersing.
Als voorbeeld hebben de bewoners zelf ook een belangrijke verantwoordelijkheid. Zij hebben veel invloed op het voorkomen van overlast. Daarom is goede communicatie cruciaal. In ons plan zijn diverse adviezen voor communicatie vanuit de gemeente richting bewoners uitgewerkt. Denk hierbij aan diverse manieren van voorlichting, informeren, in gesprek gaan, en uitleggen hoe bewoners bijvoorbeeld een melding kunnen maken of zelf aan de slag kunnen. Dat is voor ons Integrated pest management.
Acties
De betrokken partijen hebben zoals eerder beschreven ieder een eigen rol in het beheersbaar houden van rattenoverlast. Daarom hebben wij de acties en maatregelen uit preventie, melden, monitoren en bestrijden of ingrijpen wanneer nodig duidelijk uitgewerkt in het rattenplan en gekoppeld aan de partij die hier verantwoordelijk voor is.
Dit gaat van het ophalen van huisvuil tot aan het aanplanten en onderhouden van fruitbomen. Verder gedetailleerd houdt dit in hoe en wanneer bewoners huisvuil buiten zetten, wanneer en wie dit ophaalt en wie er verantwoordelijk is voor de handhaving. Voor fruit- of notenbomen geldt bijvoorbeeld dat de gemeente dit soort bomen niet plant nabij water en woningen en dat bewoners de ‘oogst’ in eigen tuin tijdig opruimen.
Benchmark en het communicatieplan
Om een gevoel te krijgen of de aanpak en de voorzieningen van de gemeente Oss vergelijkbaar zijn met andere gemeenten en of er zaken zijn waar we van kunnen leren bellen we er een aantal op. Onder het mom van ‘het wiel hoeft niet twee keer worden uitgevonden’ hebben we van enkele gemeenten waardevolle informatie gekregen.
Tot slot maakte we een communicatieplan. Het is cruciaal om met alle betrokken partijen een goede samenwerking en dus communicatie te hebben en daarom adviseerde we hoe de gemeente dit het beste aangepast kan worden. Gericht op het voorkomen van overlast en extra communicatiemiddelen die kunnen worden ingezet voor de essentiële voorlichting en bij eventuele bestrijding.